به گزارش مسیر اقتصاد نشست «آسیب شناسی شاخصهای ارزیابی عملکرد نظام مالیاتی» روز دوشنبه ۲۱ آذر ماه، با حضور جمعی از اساتید و صاحبنظران و فعالان این حوزه در مرکز آموزش و پژوهش سازمان امور مالیاتی برگزار شد. این نشست، سومین پیش نشست تخصصی از نهمین همایش سالانه اقتصاد مقاومتی بود که در تاریخ ۱ اسفند سال جاری با موضوع «نظام مالیاتی؛ عادلانه و هوشمند» برگزار خواهد شد. در این نشست ابعاد، الزامات و مهمترین مسائل مربوط تعیین شاخصهای ارزیابی عملکرد سازمان امور مالیاتی، مورد بررسی قرار گرفت.
مهدی موحدی بک نظر دبیر علمی همایش و رئیس مرکز آموزش سازمان امور مالیاتی، در این نشست گفت: یکی از مقولاتی که تحت حکمرانی نرم مورد توجه است و مطالعات زیادی پیرامون آن شکل گرفته، بحث حکمرانی مبتنی بر شاخصهاست. این شاخصها جهتگیری آن چیزی که باید رخ دهد در سازمان مالیاتی را نشان میدهد. شاخصها نه تنها رویهها و قوانین رو از جهت عملکردی مورد سنجش قرار میدهند، بلکه نگاه بدیلی را نیز پیش روی سیاستگذار قرار دهد و مبدأ حرکت به سمت یک نگاه جدید و یک تحول در عملکرد باشد. بنابراین تعریف شاخصها میتواند در بهبود عملکرد فعلی سازمان امور مالیاتی مهم باشد و در این زمینه تعریف شاخصهای مناسب نقش اساسی دارد. اما علاوه بر این میتوان شاخصهایی را نیز تعریف کرد که یک جهت گیری جدید پیش روی سیاستگذار و تصمیم سازان و تصمیم گیران امور مالیاتی قرار دهد که به سمت تغییر رویهها و قوانین مالیاتی حرکت کنند.
وی افزود: اما یک سئوال مطرح است و آن اینکه عملکرد سازمان امور مالیاتی وابسته به کدامیک از شاخصهاست و در مورد کدام شاخصها عملکرد سازمان امور مالیاتی تعیین کننده نیست و موارد دیگری در این زمینه موثر هستند. بنابراین بخشی از شاخصها اساسا از دایره اختیار سازمان امور مالیاتی خارج است و باید در این زمینه بین شاخصها تفکیک قائل شد. به طور مثال در مورد شاخص مهم و معروف «نسبت درآمدهای مالیاتی به تولید ناخالص داخلی» عملکرد سازمان امور مالیاتی سهم کامل را ندارد و مواردی مثل قوانین و عملکرد دیگر دستگاهها نیز بسیار مهم است. نکته دیگر اینکه در مورد چنین شاخصهایی مقایسه ایران با دیگر کشورها منطقی نیست چراکه نظام مالیاتی و بیمهای در کشورها متفاوت است و به طور خاص در ایران بخشی از پرداختهای مردم در قالب مالیات به سازمان امور مالیاتی نیست و به بیمهها انجام میشود.
موحدی ضمن انتقاد از وضعیت تحقق اهداف مالیاتی در برنامههای توسعه کشور گفت: در برنامه اول توسعه شاخص نسبت مالیات به تولید حدود ۸ درصد در نظر گرفته شده بود که امروز تحقق این هدف امکان پذیر نیست. شاخص نسبت مالیات به بودجه دولت نیز در حدود ۴ درصد در نظر گرفته شده بود که این نسبت در برنامه دوم حدود ۲۰ درصد کاهش پیدا کرد. بنابراین رویه هدفگذاری برای شاخصهای مالیاتی در برنامههای توسعه منطقی نبوده است و در زمینه تعریف شاخصها نیازمند تحول هستیم. به طور خاص به عقیده من نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی شاخص مطلوبی نیست و نباید در برنامههای توسعه به عنوان شاخص اصلی مطرح شود.
انتهای پیام/ مالیات