آیا نظام بانکی دچار «اضافه برداشت سیستماتیک» شده است؟

اضافه برداشت‌ عمدتاً به کژکارکردی و مدیریت ضعیف ذخایر و نقدینگی بانک‌ها نسبت داده می‌شود؛ اما داده‌های جدید نشان می‌دهند در سال‌های اخیر، این پدیده به تدریج در کل شبکه بانکی گسترش یافته است. سهم اضافه برداشت از بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی از 17 درصد در سال 1400 به 57 درصد در سال 1402 افزایش یافته و تعداد بانک‌های دارای اضافه برداشت نیز در این مدت تقریباً 2 برابر شده است. این تغییرات علاوه بر ناکارآمدی شبکه بانکی، نشان‌دهنده عوامل سیستمی و احتمالی مرتبط با سیاست‌های بانک مرکزی است و به احتمال سیستماتیک بودن اضافه برداشت قوت می‌دهد.