به گزارش مسیر اقتصاد افزایش نابرابری در کشورهای جهان باردیگر باعث مطرح شدن مالیات بر ثروت شده است. با شیوع کرونا در بسیاری از کشورهای جهان نابرابری به یک مشکل مهم تبدیل شده است. مالیات بر ثروت ابزاری است که بسیاری از کارشناسان با توجه به تجربه اجرای آن در سوئیس به عنوان راه‌حلی برای کاهش نابرابری در جامعه بیان کرده‌اند.
در سال ۱۹۹۰، در ۱۲ کشور اروپا مالیات بر ثروت اجرا می‌شد اما تعداد این کشورها در سال ۲۰۱۸ به ۴ و امروز به ۳ کشور کاهش یافته است. دلایل اصلی برای لغو مالیات بر ثروت در این کشورها هزینه بالای اجرای این مالیات و ریسک فرار سرمایه بوده است. با وجود پبشرفت‌های تکنولوژی در سال های اخیر به نظر می‌رسد که هزینه اجرایی بالا دیگر مانعی برای اجرای این مالیات نخواهد بود. به همین دلیل در ادامه سعی شده است که تجربه سوئیس به عنوان کشوری که در اجرای مالیات بر ثروت موفق بوده است مورد بررسی قرار گیرد.
مالیات بر ثروت در سوئیس
سوئیس یکی از سه کشور اروپایی است که هنوز مالیات بر ثروت در آن اجرا می‌شود. مالیات بر ثروت برای اولین بار در سال ۱۸۴۰ در این کشور وضع شد. در سوئیس مالیات بر ثروت بیشترین سهم از درآمدهای مالیاتی در مقایسه با سایر کشورها دارد. این میزان حدودا ۱.۱ درصد از تولید ناخالص داخلی است که تقریبا با طرح‌های پیشنهادی سناتورهای آمریکایی برابر است.
نرخ مالیات بر ثروت در سوئیس در هر شهر و استان متفاوت است. برای مثال در سال ۲۰۱۸ کمترین نرخ ۰.۱ درصد و بیشترین نرخ ۱.۱ درصد و میانگین نرخ کمتر از ۰.۵ درصد بوده است. همچنین با توجه به شهر محل استقرار، حداقل سقف معاف از این مالیات ۵۵ هزار دلار و حداکثر سقف معاف از مالیات بر ثروت ۲۵۰ هزار دلار است. از این رو مالیات بر ثروت در سوییس گستره زیادی دارد و در مقابل نرخ تصاعدی کمتری دارد.
چه دارایی هایی مشمول مالیات بر ثروت می‌شود؟
بر اساس قانون مالیات بر ثروت در سوئیس همه دارایی‌های افراد از جمله دارایی‌های خارج از کشور مشمول مالیات می‌شود. تنها املاک خارج از کشور، دارایی‌های رایج خانواده ها و سرمایه بازنشستگی از مالیات بر ثروت معاف هستند. همچنین باید درنظر داشت که مالیات بر ثروت از خالص ثروت اخذ می‌شود و این یعنی بدهی‌های افراد از دارایی‌هایشان کسر می‌شود.
همچنین در سوئیس مالیات بر عایدی سرمایه بر دارایی‌های غیر منقول به جز برای افرادی که به صورت حرفه‌ای این کار را انجام می‌دهند، وجود ندارد.
مالیات بر ثروت در سوئیس از حمایت سیاسی و مردمی زیادی برخوردار است. البته باید در نظر داشت که مالیات بر ثروت در این کشور تنها با هدف کاهش نابرابری و بازتوزیع ثروت طراحی نشده است و جنبه درآمدی در این کشور نیز مد نظر بوده است.
مالیات بر ثروت باعث خروج سرمایه می شود؟
یکی از مشکلاتی که همواره به مالیات بر ثروت وارد می‌شود خروج سرمایه از کشور است. یکی از راه‌حل هایی که در طرح پیشنهادی مالیات بر ثروت در آمریکا نیز به آن اشاره شده است اخذ مالیات بر اساس تابعیت افراد است. با این روش خروج سرمایه افراد از کشور باعث نمی‌شود که از مالیات معاف شوند و بتوانند از پرداخت مالیات فرار کنند. تنها انصراف از تابعیت می‌تواند مالیات را از دوش این افراد بردارد اما از طرفی مطالعات نیز نشان می‌دهد که انصراف از تابعیت بسیار نادر است.
برای مثال در سال ۲۰۱۲ ادواردو لوئیز ساورین که به همراه مارک زاکربرگ؛ یکی از دو بنیان‌گذار شبکه اجتماعی فیس‌بوک است برای فرار از پرداخت مالیات از تابعیت آمریکایی خود چشم پوشی کرد و تابعیت سنگاپور را انتخاب کرد.
منبع: Taxing our wealth, Florian Scheuer and Joel Slemrod, winter 2021
انتهای پیام/ اقتصاد بین‌الملل
