۰۶ اردیبهشت ۱۴۰۳

رهبر معظّم انقلاب: علاج برون رفت از مشکلات کشور «اقتصاد مقاومتی» است.

شناسه: ۱۱۷۰۹۴ ۲۰ بهمن ۱۳۹۹ - ۰۹:۰۰ دسته: انرژی، زنجیره ارزش نفت و گاز کارشناس: افشین غلامعلی پور
۱

آلمان در تامین انرژی مورد نیاز خود کاملا به منابع خارجی وابسته است و بزرگترین مصرف کننده و وارد کننده انرژی در اروپا محسوب می‌شود. با وجود اینکه آلمان در زمینه انرژی ‌های تجدیدپذیر از جمله پیشروترین کشورها است اما همچنان وارد کننده بزرگ انرژی فسیلی است و وابستگی شدیدی بویژه در صنایع پتروپالایشی و پتروشیمایی، به واردات نفت و گاز دارد. این کشور سالانه ۴۱ میلیارد دلار صرف واردات نفت و گاز از دیگر کشورهای جهان می‌کند.

مسیر اقتصاد/ کشور آلمان با جمعیتی بالغ بر ۸۳ میلیون نفر، پر جمعیت‌ترین کشور اروپا است. جمهوری فدرال آلمان به عنوان یکی از قدرتمندترین اقتصادهای ملی در جهان، از بازیگران مطرح و تأثیرگذار بازار جهانی انرژی به شمار می‌آید. ضمن اینکه آلمان با وجود بهره مندی ناچیز از منابع نفت و گاز و دیگر منابع فسیلی، از جمله کشورهایی است که به دلیل مزیت‌های ژئوپلیتیکی قابل توجه، نقش مهمی در تأمین امنیت انرژی کشورهای وارد کننده انرژی اروپا دارد.

آلمان بزرگترین مصرف کننده و وارد کننده انرژی در اروپا

در حالی که آلمان از نظر انرژی‌های فسیلی کاملا به منابع خارجی وابستگی دارد اما در زمینه انرژی‌های تجدیدپذیر از جمله توسعه‌دهندگان و طلایه‌داران محسوب می‌شود. اما به طور کلی باید گفت که آلمان همچنان وارد کننده بزرگ انرژی است. روسیه از جمله شرکای اصلی تأمین انرژی آلمان در اروپا به شمار می‌آید و از این رو حتی برخی معتقدند روابط برلین-مسکو در این حوزه، در تضاد با تلاش اتحادیه اروپا برای کاهش وابستگی به گاز طبیعی روسیه است.

در حقیقت آلمان بزرگترین مصرف کننده و وارد کننده انرژی در اروپا است که منابع نفت و گاز محدودی دارد. تنها منبع انرژی در دسترس آلمان زغال سنگ است که حدود ۷ درصد ذخایر جهانی آن را در اختیار دارد. لذا آلمان منابع قابل توجهی برای تولید انرژی در اختیار ندارد.

تأمین ۹۸ درصد نفت مورد نیاز آلمان از طریق واردات

بنابر آمار منتشر شده، نفت تولیدی آلمان تنها ۲ درصد از نیاز آن را تأمین می‌کند و ۹۸ درصد مابقی آن از طریق واردات تامین می‌شود. در واقع این کشور یکی از بزرگترین واردکنندگان نفت بخصوص در قاره اروپا است و در این خصوص رتبه دوم قاره اروپا در سال ۲۰۱۹ را به خود اختصاص داده است [۱]. میزان واردات نفت خام آلمان در سال ۲۰۱۹ به طور متوسط نزدیک به ۲ میلیون بشکه در روز گزارش شده و در میان کشورهای صادر کننده نفت خام به آلمان، روسیه دارای رتبه نخست است. در حقیقت آلمان نزدیک به یک سوم از نفت مورد نیاز خود را از روسیه وارد می‌کند.

نمودار زیر روند تولید و واردات سالانه نفت خام در کشور آلمان را طی دو دهه اخیر نشان می‌دهد.

مصرف نفت در اواخر دهه ۱۹۷۰ میلادی در آلمان به اوج خود رسید و پس از آن سیر نزولی به خود دید؛ اما نفت همچنان مهم‌ترین منبع اولیه انرژی آلمان محسوب می‌شود. نفت معدنی (همان نفت متعارف استخراجی، در مقابل انواع جدید نفت) حدود ۳۴ درصد از مصرف انرژی اولیه آلمان در سال ۲۰۱۸ را تشکیل داده است. عمده مصرف نفت در آلمان مربوط به بخش حمل و نقل و بخش مصارف غیر انرژی، از جمله صنایع پتروشیمی و پتروپالایشی است.

اهمیت گاز طبیعی در طرح تحول انرژی آلمان

همانگونه که آلمان در زمینه نفت خام وابستگی شدیدی به واردات پیدا کرده، در حوزه صنعت گاز طبیعی نیز وضعیت تا حدودی مشابه است. طرح تحول انرژی آلمان، سبب اهمیت بیشتر گاز طبیعی برای این کشور شده است. با توجه به اهمیت گاز برای تولید برق آلمان، انتظار می‌رود مصرف این ماده نسبت به دهه پایانی هزاره دوم افزایش پیدا کند.

در نمودار زیر میزان تولید و مصرف گاز طبیعی آلمان در طول سال‌های اخیر، برحسب معادل میلیون بشکه نفت خام نشان داده شده است.

با توجه به نمودار زیر، مصرف گاز طبیعی در سال ۲۰۱۸، در حدود ۸.۵ میلیارد فوت مکعب روزانه بوده است که نسبت به سال ۲۰۱۷ کمی افزایش داشته است. در حقیقت آلمان یکی از چند مصرف کننده اول گاز طبیعی در سطح دنیا و از بزرگترین واردکنندگان گاز طبیعی جهان است.

چیزی نزدیک به نیمی از واردات گاز طبیعی جهان، مربوط به اروپا است و در این میان سهم آلمان نیز حدود یک چهار کل واردات گاز طبیعی اروپا است. حجم گسترده‌ای از واردات گاز طبیعی آلمان از طریق خطوط لوله و از کشورهای روسیه و نروژ تامین می‌شود. نمودار زیر روند واردات و صادرات گاز طبیعی آلمان را بر حسب معادل بشکه نفت خام طی دو دهه اخیر نشان می‌دهد.

کشور آلمان دارای اتصالات خطوط لوله به تمام همسایگان خود، هم برای واردات و هم برای صادرات گاز طبیعی به آن‌ها است. لذا آلمان می‌تواند به ترانزیت و گذرگاه مهم‌تری برای انتقال گاز طبیعی به کشورهای اروپای مرکزی و شرقی تبدیل شود. در حال حاضر چیزی در حدود یک سوم الی یک چهارم گاز وارداتی به آلمان به کشورهای دیگر صادر می‌شود.

بنابراین با وجود اینکه آلمان در زمینه انرژی‌های تجدیدپذیر از جمله توسعه‌دهندگان و طلایه‌داران محسوب می‌شود اما این کشور همچنان وارد کننده بزرگ انرژی فسیلی است و وابستگی شدیدی بویژه در بخش مصارف غیر انرژی، از جمله صنایع پتروپالایشی و پتروشیمایی، به واردات نفت خام و گاز طبیعی از سایر کشورها دارد. در سال ۲۰۱۹ کشور آلمان ۴۱ میلیارد دلار را صرف واردات نفت و گاز از دیگر کشورهای جهان کرده است [۲].

پینوشت:

[۱] پایگاه آماری www.worldstopexports.com

[۲] همان

انتهای پیام/ نفت و انرژی

  1. جالبه! بعد میگن تقاضای نفت داره کم میشه، اینها واقعیت است. تشکر از سایت مسیر اقتصاد که روشنگری میکند.

    ۲۳


جهت احترام به مخاطبان فرهیخته، نظرات بدون بازبینی منتشر می شود. لطفا نظرات خود را جهت تعميق و گسترش بحث ارائه نمایید. نظرات حاوی توهين، افترا و تهمت به ديگران پاک می شود.